Шэнь Цунвэнь “Би эмч биш. Жор бичиж чадахгүй ч зохиолч хүний хувьд өөрийгөө хүний сэтгэлийг эмнэдэг гэж хэлж болох шиг санагдах юм”

Хятадын зохиолч Шэнь Цунвэнь (жинхэнэ нэр нь Шэнь Юэхуань) 1902 онд Хунань мужид мяо үндэстний гэрт мэндэлжээ. 1917-1918 онд гарсан Уран зохиолын хувьсгал зохиолчийн маань уран бүтээлд ихээхэн нөлөөлсөн юм. Зохиол бүтээлүүдэд нь амьдралын мөн чанар, эх нутгаа гэсэн сэтгэл нэвт шингээстэй байдаг.

Тэрээр 1926 онд өгүүллэгийн анхны түүврээ хэвлүүлж, 1947 он хүртэл нийт 70 гаруй ном зохиол хэвлүүлснээр дүочань зүозиа буюу үр бүтээлтэй зохиолч хэмээн нэрлэгдэх болжээ. Шүүмжлэгчид зохиол бүтээлүүдэд нь ангийн тэмцэл алга гэж шүүмжилдэг байсан бөгөөд уншигчид түүнийг зүрх сэтгэлийн дууч хэмээн нэрлэж байсан билээ. Шэнь Цунвэнь Чөлөөлөх дайны үеэр багшилж байсан сургуулийнхантайгаа Юньнань муж руу шилжиж, удалгүй Бээжинд эргэж ирээд утга зохиолын сэтгүүлийнхэнтэй хамтран ажиллах болсон юм. Зохиолч маань 1957 оноос хойш зохиол бичээгүй аж. Үүнийгээ “Зохиол бүтээлээ тухайн үеийн үзэл сурталд нийцүүлэх боломжгүй байсан” гэж тайлбарласан байдаг. Соёлын хувьсгалын жилүүдэд гэр оронг нь найман ч удаа нэгжиж, 1969-1971 онд Хүбэй мужид цөлөгдөн хүнд хүчир ажил хийж явжээ. Уншигчид их зохиолчийн зохиол бүтээлүүдийг 1980-ад оноос ихээхэн сонирхож эхэлсэн нь угтаа тэр үед хүний сэтгэлийг өгүүлсэн зохиол бүтээл туйлын хомс байсантай шууд холбоотой билээ. Үүний зэрэгцээ Шэнь Цунвэнийг 1980-ад онд хоёр ч удаа Нобелийн шагналд нэр дэвшүүлж байлаа. Эдүгээ зохиол бүтээлүүдийг нь дөчөөд хэлнээ хөрвүүлжээ.

Тэрбээр цэрэгт алба хааж байхдаа Сычуань, Хунань, Гүйжөү мужуудын зааг дээр байх хэд хэдэн суурингаар аялж, тэндхийн номин ногоон уул нуруу, үзэсгэлэнт байгалд татагдан энэ газар орныг сэтгэлдээ тээсээр хожмоо Боомт хот хэмээх энэхүү туужийг туурвисан түүхтэй.

Энэ бүтээлд хүмүүс амьдралын элдэв нөхцөлд хүлэгдэн алдаж онож явдаг тухай өгүүлсэн нь үнэн хэрэгтээ зохиолч хүн чухамдаа юу мэдэрч, юу санаж, юунд тэмүүлж явдгийг дүрслэх гэж оролдсоных юм. Түүнийг романтик зохиолч гэж хэлж боломгүй. Зохиол бүтээлүүдээс нь сэтгэлийн дуудлага гэхээс илүүтэй амьдралын эрч хүч мэдрэгддэг. Шэнь Цунвэнь “Би гагцхүү хүний зүрх сэтгэлийг дээдэлдэг сүм байгуулахыг хүснэм” хэмээн ярьдаг байжээ.

Зохиолч маань 1917-1922 цэрэгт алба хааж, 1923 оноос Бээжинд суралцжээ. Тэр үед мөнгө санхүүгийн боломжгүй байсан учраас Бээжингийн Их сургуулийн төлбөргүй хичээлүүдэд сууж, хажуугаар нь өгүүллэг, шүлэг бичдэг байлаа. 1931-1933 онд Циндаогийн Их сургуульд багшилж, 1934-1939 онд бага сургуулийн хятад хэлний сурах бичгүүдийг хянаж, 1939-1947 онд Күньминий Их сургууль, 1947-1949 онд Бээжингийн Их сургуульд багшилж байгаад 1978 он хүртэл Бээжин дэх Хятадын түүхийн музейд судлаачаар ажиллажээ. Улмаар судалгааныхаа ажлын хүрээнд Хятад торго, Тан, Сүн улсын хүрэл толь, Байлдаант улсын үеийн лакдсан эдлэл, Эртний Хятадын өмсгөл зүүсгэл зэрэг бүтээл гаргасан байна.